Meteoryt oznaczony jako NWA 16788, będący największym znanym fragmentem Marsa na Ziemi został sprzedany za 5,3 miliona dolarów (wliczając podatki i opłaty) anonimowemu oferentowi na aukcji Sotheby’s w Nowym Jorku, która odbyła się w środę 15 lipca 2025 r. Meteoryt wystawiony na aukcji, ważył 24,5 kilograma, co jest dużą wartością w porównaniu z większością meteorytów marsjańskich, które zazwyczaj są niewielkimi fragmentami.
Odkryty 16 listopada 2023 roku przez łowcę meteorytów w odległym regionie Agadez w Nigrze, NWA 16788 jest o około 70% większy od drugiego co do wielkości fragmentu Marsa znalezionego na Ziemi. Fragmenty Marsa są niezwykle rzadkie: spośród ponad 77 000 oficjalnie uznanych meteorytów, tylko 400 to meteoryty marsjańskie, o łącznej masie około 374 kg (825 funtów). Ważący 24,67 kg NWA 16788 stanowi około 6,5% całego znanego obecnie materiału marsjańskiego.
Wystawiony na aukcji okaz meteorytu NWA 16788 pokryty jest czerwonobrązową skorupą obtopieniową w charakterystycznym marsjańskim odcieniu. Na powierzchni meteorytu widoczne są również regmaglipty, czyli zagłębienia powierzchniowe powstałe w wyniku tarcia podczas szybkiego opadania przez ziemską atmosferę. NWA 16788 wykazuje minimalne ślady ziemskiego wietrzenia, co wskazuje, że jego skład fizyczny i chemiczny nie uległ znaczącym zmianom od czasu przybycia na Saharę. Innymi słowy, NWA 16788 jest prawdopodobnie stosunkowo nowym obiektem na Ziemi, który spadł z kosmosu stosunkowo niedawno.
Znaczny procent (21,2% objętości) NWA 16788 składa się ze szkła znanego jako maskelynit, powstałego w wyniku uderzenia asteroidy w powierzchnię Marsa z tak dużą siłą, że pod wpływem intensywnego ciepła i ciśnienia przekształcił pierwotny skaleń skały, a jednocześnie wyrzucił ten fragment Marsa z powierzchni planety. Biorąc pod uwagę siłę uderzenia niezbędną do wyrzucenia materiału z powierzchni Marsa w przestrzeń kosmiczną, naukowcy uważają, że istnieje tylko około 19 kraterów wystarczająco dużych, aby mogły stanowić potencjalne miejsca pochodzenia marsjańskich meteorytów.
NWA 16788 to oliwinowo-mikrogabrotyczny shergottyt, powstały w wyniku powolnego stygnięcia magmy marsjańskiej i charakteryzujący się gruboziarnistą teksturą złożoną głównie z piroksenu, maskelynitu i oliwinu. Jedynie 5,4% marsjańskich meteorytów jest obecnie klasyfikowanych jako gabro lub mikrogabro, co czyni je rzadkim rodzajem skały w i tak już niezwykle rzadkiej kategorii meteorytów marsjańskich. Ponieważ NWA 16788 ma również cechy meteorytów poikilitycznych – czyli meteorytów, w których kryształy jednego minerału są otoczone kryształami innego minerału – obecne i przyszłe badania tego meteorytu mogą doprowadzić do rewizji systemu klasyfikacji meteorytów marsjańskich, potencjalnie dostosowując go do naszego bardziej rozwiniętego systemu klasyfikacji skał ziemskich.
NWA 16788 został zweryfikowany i opublikowany w 113. wydaniu „Meteoritical Bulletin” (2025), prestiżowego czasopisma naukowego o meteorytach. Przed lądowaniem w Sotheby’s, meteoryt był publicznie wystawiany w siedzibie Włoskiej Agencji Kosmicznej w Rzymie podczas Europejskiej Nocy Naukowców w 2024 roku oraz w prywatnej galerii w Arezzo w Toskanii.
Źródło: Sotheby’s
Fajnie